کتابشناسی فاطمه زهرا (علیهاالسلام)؛ کتب مورخین و محدثین (2)

به نام حضرت باران

نوشته: د. یحیی رمزی محسن

برگردان: اسماء خواجه زاده

تألیف‌های قرن چهارم

5ـ تزویج فاطمة بنت رسول الله (ص) بعلی بن ابی طالب (علیهماالسلام)

رویانی، محمد بن هارون (ت 307 هـ/ 919 م).

محقق طباطبایی از آن نام برده و به وجود نسخه مخطوطی از آن در دار الکتب الظاهریه در دمشق (ش 129 ـ تصوف، ورقه 142 ـ 144) اشاره کرده است. اسماعیل بن موسی بن حمد بن علی بن احمد خابوری آن را نوشته است، و سماع سال 717 بر آن است. نسخه عکس‌برداری شده‌ای از آن در کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی در قم موجود است (ش 2/1330، 1047 ـ حدیث).

 

6ـ فضائل فاطمه

بغوی، عبدالله بن محمد بن عبدالعزیز (ت 317 هـ/ 929 م).

محقق طباطبایی به آن اشاره کرده و گفته: «ابوعمرو محمد بن یحیی بن حسن در کتاب خود «قوارع القرآن» از آن نام برده است.. 

7ـ اخبار فاطمة و الحسن و الحسین (رضی الله عنهم)

ابن ابی الثلج، محمد بن احمد بن محمد کاتب بغدادی ( ت 325 هـ / 936 م).

نجاشی در نوشتن شرح حال او بعضی از مصنفاتش را برشمرده که این کتاب از جمله آنهاست. هم‌چنین بغدادی، طهرانی، و خویی در معجم خود از او نام برده است.

کتابشناسی فاطمه زهرا (علیهاالسلام)؛ کتب مورخین و محدثین (1)

 به نام حضرت باران

 

نوشته: د. یحیی رمزی محسن

برگردان: اسماء خواجه زاده

افراد زیادی از مذاهب مختلف به میراث اهل بیت (ع) توجه نشان داده‌اند، به نحوی که تألیفات متعددی درباره سیره حضرت زهرای بتول (ع) نوشته شده است. نوشته پیش رو به بیان تألیفاتی می‌پردازد که از قرن دوم هجری با موضوع حضرت زهرا (ع) به رشته تحریر درآمده است. ابومخنف، لوط بن یحیی بن سعید ازدری (ت 157 هـ/ 773 م) تا قرن چهارم هجری نخستین کسی است که درباره حضرت زهرا (س) اثر تألیف کرده است.

این نوشته شامل کتاب‌هایی که روایات منقول از حضرت صدیقه (ع) را آورده‌اند، مانند مسند احمد بن حنبل و بحار علامه مجلسی، نمی‌شود. هم‌چنین شامل تالیفاتی که به زبان‌های غیرعربی ـ مثلا فارسی ـ نوشته شده نمی‌شود. این نوشتار بر اساس سیر تاریخی تدوین شده و بر حسب قرن تألیف اثر عنوان‌بندی شده است.

 

تصنیفات قرن دوم:

1ـ کتاب خطبة الزهراء (ع)

ابومخنف، لوط بن یحیی بن سعید ازدی (ت 157 هـ / 773 م). شیخ طوسی آن را در الفهرست آورده و کتاب را متعلق به او دانسته است. صاحب الذریعه اسم کتاب را چنین گفته است: «خطبة الزهراء لأمیرالمؤمنین لم یذکر شیء منها فی نهج البلاغة».

 

تصنیفات قرن سوم:

2ـ اخبار الفاطمیات